14 και πόσα ακόμα;

‘ΜΕΝΕΙ ΜΥΣΤΙΚΟ’

Εναρκτήρια ομιλία 2ου Διεθνούς Συνεδρίου κατά της Σεξουαλικής Κακοποίησης, από την Ομάδα Δικαιωμάτων του Παιδιού

Καλημέρα σε όλους,

Είμαστε μαθητές εθελοντές του YouSmile, και μέλη της Ομάδας Δικαιωμάτων του Παιδιού. Μιας ομάδας που στόχο έχει την προάσπιση των δικαιωμάτων κάθε παιδιού. Το YouSmile είναι το Ευρωπαϊκό Μαθητικό Εθελοντικό Δίκτυο του «Χαμόγελου του Παιδιού». Για εμάς όμως, είναι κάτι παραπάνω. 10 χρόνια τώρα, το YouSmile φέρνει κοντά παιδιά από διαφορετικά υπόβαθρα που έχουν έναν κοινό στόχο: να βοηθήσουν τουλάχιστον ένα παιδί. Έτσι στην εκστρατεία ‘Μένει μυστικό’ του «Χαμόγελου του Παιδιού» συμμετέχουμε και εμείς ως μαθητές-εθελοντές, κυρίως όμως ως παιδιά που θέλουν να βοηθήσουν άλλα παιδιά.

Δεν είμαστε εδώ για να πούμε τι ‘πρέπει’ να γίνει, αλλά για να τονίσουμε την ανάγκη να αναδειχθούν οι φωνές των παιδιών που έχουν υποστεί και υφίστανται σεξουαλική κακοποίηση.

Μπορεί να μην είμαστε ειδικοί, αλλά ως παιδιά είμαστε κοντά στο πρόβλημα και μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα από τον καθένα τους συνομηλίκους μας, να φωτίσουμε ανάγκες που οι ενήλικες δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν τους, να ακούσουμε πιο εύκολα ένα παιδί. Γνωρίζοντας ότι κάθε παιδί μπορεί να βρεθεί σε αυτήν τη θέση με το βήμα που μας δίνεται, δίνουμε φωνή στα παιδιά που δεν μπορούν να μιλήσουν, ή που φοβούνται να μιλήσουν.

Η συμμετοχή είναι δικαίωμα των παιδιών, κατοχυρωμένο από την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού και είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπ’ όψιν σε όλα τα θέματα που μας αφορούν.

Έτσι σήμερα είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για ένα από αυτά: το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης. Κυρίως είμαστε εδώ για να μοιραστούμε μαζί σας τις προτάσεις μας για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος για το οποίο λίγοι παίρνουν την ευθύνη να μιλήσουν.

Πρώτον, θεωρούμε απαραίτητη την διαπαιδαγώγηση των παιδιών όλων των σχολικών βαθμίδων γύρω από το τι είναι η σεξουαλική κακοποίηση και τι προκαλεί στο παιδί.

Δεύτερον, κρίνουμε ότι είναι σημαντική η διαμόρφωση και η παροχή διαδραστικών παρεμβάσεων επιμόρφωσης πάνω στο θέμα για άτομα που πλαισιώνουν τα παιδιά, ώστε να μπορούν να αναγνωρίσουν τα σημάδια και να ξέρουν πώς να τα υποστηρίξουν.

Τρίτον, προτείνουμε την κατάρτιση σχολικών ψυχολόγων πάνω στην συγκεκριμένη θεματική και για τον σεβασμό του απορρήτου εφόσον δεν απειλείται η ασφάλεια του παιδιού.

Τέταρτον, επιθυμούμε ακόμα σε κάθε ιατρική εξέταση να είναι υποχρεωτική η παρουσία 3ου προσώπου, ώστε κανένα παιδί να μην εκτίθεται σε πιθανό κίνδυνο.

Τέλος, θεωρούμε απολύτως απαραίτητη την θέσπιση κανόνων δεοντολογίας στα ΜΜΕ για τον σεβασμό στην ανωνυμία και τα προσωπικά δεδομένα του παιδιού.

Σαν ομάδα λοιπόν, βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να ΜΗΝ μένει μυστικό.

Η σημερινή μας παρουσία δεν πρέπει να μείνει μέσα σε αυτούς τους 4 τοίχους.

Πάνω απ΄όλα είμαστε εδώ για να απευθυνθούμε σε όλους.

Θέλουμε καταρχάς να θίξουμε το στίγμα που η κοινωνία δημιουργεί με την στάση της και ακολουθεί τα παιδιά-θύματα, επιβαρύνοντας την ήδη άσχημη ψυχολογική τους κατάσταση.

Για εμάς, είναι ο βασικότερος παράγοντας που ένα παιδί αποθαρρύνεται από το να μιλήσει.

Στις 25 Οκτωβρίου 2022, έναν ακριβώς μήνα πριν, πληροφορηθήκαμε ότι τα γνωστά περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης στην χώρα είναι 14.

14 παιδιά ξέρουμε ότι βίωσαν σεξουαλική κακοποίηση μέσα στην χρονιά που πέρασε.

14 και πόσα ακόμα όμως;

14 και πόσα ακόμα παιδιά που βίωσαν αυτήν την τρομακτική, τραυματική εμπειρία, μόνα και φοβισμένα;

Ίσως την απάντηση να την γνωρίζουν πολύ περισσότεροι από όσο νομίζουμε. Συχνά ένα περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης αποτελεί ‘κοινό μυστικό’. Στους σχολικούς διαδρόμους, σε τάξεις, σε προαύλια, τέτοια περιστατικά αποτελούν αντικείμενο σχολιασμού, χωρίς κανείς να αναλαμβάνει την ευθύνη να μιλήσει για ό,τι συμβαίνει.

Ξέροντας ότι συμβαίνει όλο αυτό που λέγεται ‘σεξουαλική κακοποίηση’, μας εξαγριώνει.

Απευθυνόμαστε όμως και σε όλους εκεί έξω που μας ακούν, στους ανθρώπους που βρίσκονται κοντά στα παιδιά, στα ίδια τα παιδιά, στο κοινωνικό σύνολο, στον καθένα από εσάς. Είμαστε όλοι υπεύθυνοι ως μέλη αυτού του συνόλου, ακόμη κι αν διστάζουμε να απευθυνθούμε στις αρχές, να στεκόμαστε στο πλευρό των θυμάτων.

Και να το ξέρεις: Αν κάποιος σου έχει εμπιστευτεί ένα τέτοιο μυστικό, έχεις την δύναμη να τον βοηθήσεις.

Ίσως εμείς να μην μπορούμε να πούμε σε κάθε ένα παιδί ξεχωριστά ότι δεν φταίει.

Ότι δεν φταίει που βιώνει την σεξουαλική κακοποίηση.

Ότι δεν φταίει που δεν ξέρει τι είναι για να την αναγνωρίσει.

Ότι δεν φταίει που το χειραγωγούν.

Αλλά εσύ μπορείς.

Έχε λοιπόν τα μάτια σου ανοιχτά: Μην σκέφτεσαι τι θα πουν και τι θα κάνουν οι άλλοι, σκέψου τι θα κάνεις εσύ. Κι ας μην είμαστε αμέτοχοι, γιατί η μη συμμετοχή είναι συνενοχή. Το να μιλήσεις δεν είναι προδοσία, είναι προστασία.

Αν ήταν το δικό σου παιδί, τι θα έκανες;

Κάθε παιδί που βρίσκεται στην θέση αυτή χρειάζεται ένα στήριγμα, όπως είναι τα λόγια:

Πώς μπορώ να είμαι κοντά σου;

Πώς μπορώ να σε βοηθήσω;

Σε πιστεύω, είμαι δίπλα σου.

Μπορεί πάλι να βρίσκεσαι σε δύσκολη θέση και το καταλαβαίνουμε. Όμως σήμερα σου λέμε ότι υπάρχει πάντα κάποιος στον οποίο μπορείς να απευθυνθείς για υποστήριξη, κατανόηση και καθοδήγηση. Η Εθνική Γραμμή SOS 1056 του «Χαμόγελου του Παιδιού» είναι εδώ για σένα, όποτε χρειαστείς την συμβουλή ενός ειδικού- ανώνυμα, δωρεάν, 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες τον χρόνο.

14, και κανένα ακόμα.

Ευχαριστούμε.